Net zoals bij liner kousen of liner handschoenen is het ook voor de rest van je lichaam belangrijk dat je een eerste laag draagt die je warm en droog houdt: het thermisch ondergoed.

Het interessantste zijn de varianten die grotendeels of helemaal bestaan uit merinowol. Een vezel uit merinowol is zo'n vijf keer dunner dan de wol van bij ons. Hierdoor voelt het veel zachter aan en gaat het niet snel prikken. Zelfs mensen die niet zo goed klassieke wol verdragen, vinden kledij uit merinowol vaak geen enkel probleem. Als het na enkele minuten passen in de winkel nog steeds niet begint te kriebelen is dit iets voor jou!

Absoluut uit den boze voor je eerste laag is katoen. Katoen is immers een vezel die heel graag en heel lang vocht vast houdt. Dat wil je ten allen tijde vermijden. Thermisch ondergoed kan ook volledig uit synthetische vezels bestaan. Dit is vaak lichter, compacter, sterker en goedkoper, maar begint ook sneller te stinken. Het droogt wel supersnel. In de winter kan dit helaas ook een nadeel zijn. Katoen is slecht omdat het te lang nat en koud blijft, maar synthetische vezels drogen dan weer zo snel, dat ze op heel korte tijd heel veel lichaamswarmte afnemen om je T-shirt te drogen. Wollen shirts (en dan vooral die uit merinowol) drogen nog steeds veel sneller dan katoen, maar minder snel dan synthetische. Zo zorgen ze voor een veel geleidelijkere temperatuurovergang bij het drogen. Bovendien houden ze geen geuren vast. Wordt merinowol toch nat, dan blijft het zeer goed isoleren. De enige nadelen zijn de hoge prijs en het feit dat het niet heel slijtvast is. Daarom bestaan er tegenwoordig veel varianten met de combinatie polyester-merinowol. Om zo het beste uit beide werelden te combineren.

Laat je tenslotte door de naam 'thermisch ondergoed' niet afschrikken. Ze bestaan in allerlei varianten en kleuren. Sommige bovenstukken zien er zelfs gewoon uit als een T-shirt met een leuke print op. Als actieve wandelaar heb je dus helemaal geen excuus meer om geen setje aan te schaffen.

Het grote voordeel van thermisch ondergoed is dat het geen specifiek onderhoud vereist. Het mag gewoon mee met je andere kleren de was in. Ja, zelfs je T-shirts uit merinowol. Hou er gewoon rekening mee dat je ze niet warmer wast dan 40°C, dat je best een vloeibaar wasmiddel gebruikt en dat je nooit wasverzachter toevoegt. Veel kledingstukken mogen ook in de droger, hoewel dit voor T-shirts met merinowol minder aan te raden valt. Strijken hoeft al helemaal niet. Lekker handig, zo'n buitensportkledij. Lees voor de zekerheid steeds de labels in je kledij na!

Ook deze laag is zeer gemakkelijk te onderhouden. Zoals voor bijna alle outdoorkledij geldt ook hier: wassen op maximum 40°C, liefst met een vloeibaar wasmiddel en nooit wasverzachter gebruiken. In de droger steken is niet nodig, omdat ze na het zwieren in je wasmachine al bijna droog zijn. Strijken is uit den boze en ook helemaal niet nodig. Fleece is immers van nature kreukvrij. Lees ook hier steeds de specifieke wasvoorschriften na die je vindt op het label in je kledij.

In tegenstelling tot de kledij uit je eerste of tweede laag, vergt het onderhoud van de kledij uit de derde laag iets meer aandacht. Uiteraard is het belangrijk dat je telkens de juiste wasvoorschriften van de leverancier volgt. Deze staan op een label in je kledingstuk vermeld. Kort samengevat mag je er bij buitensportkledij steeds van uitgaan dat je nooit wasverzachter mag gebruiken en dat je alles wast op een maximumtemperatuur van 40°C. Omdat je op deze manier eerder 'koud' wast, is het aan te raden om met een vloeibaar wasmiddel in plaats van met waspoeder te werken. Het waspoeder zou immers niet volledig kunnen oplossen en zeepresten achterlaten in of op je kledingstuk.

Voor regenkledij (hardshell jassen en broeken) bestaan er specifieke wasmiddelen. Deze zijn speciaal ontworpen om de waterdichte én ademende eigenschappen van je jas (of broek) te onderhouden en opnieuw te maximaliseren. Veel mensen hebben schrik om hun jas te wassen uit angst dat de waterdichtheid dan verdwijnt. Het tegendeel is echter waar. Een niet gewassen jas gaat veel vlugger kapot. Dit zie je het snelst in de kraag en de kap van je jas waar je haar (dat van nature iets vettiger is) de binnenkant van je jas (en dus ook van je coating of membraan) gaat aantasten. Typisch krijg je hier dan een donkerdere verkleuring. Als je je jas dus niet wast, zul je hier op korte termijn last beginnen krijgen van delaminatie. Het is voor een fabrikant heel vlug duidelijk of een jas al dan niet correct onderhouden is geweest of niet. Als zij zien dat je jas nooit of nauwelijks gewassen is geweest, vervalt elke aanspraak op garantie. Vraag bij de aanschaf van je nieuwe technische buitensportkledij dus steeds ook naar het juiste onderhoud en de wasvoorschriften.

Wat wel kan, is dat je bij het wassen de kwaliteiten van je DWR-coating verliest. Datgene wat je jas of je broek waterdicht maakt, is niet de buitenkant van je kledij, maar wel het membraan of de coating die juist onder het bovenmateriaal steekt. Meestal zie je dit zelfs niet. Maar om een extra eerste waterdichte bescherming op je kledij te zetten, spuit men meestal nog een DWR-coating op de buitenkant van je jas. De zogenaamde Durable Water Repellency. Deze verdwijnt sowieso bij slijtage door gebruik, maar dus ook door wassen. Helaas kun je nooit meer hetzelfde initiële 'waterafparelende' resultaat bekomen als van in het begin. Dit komt omdat de fabriekscoating in een gecontroleerd proces gebruikt kan worden en de afvalstoffen hiervan nadien zo milieuvriendelijk mogelijk verwerkt kunnen worden. Als particulier kan dit niet. De stoffen die wij mogen gebruiken zijn helaas nét iets minder goed, maar nog steeds goed genoeg en toch al iets milieuvriendelijker. Je kunt kiezen voor een vloeibaar wasmiddel ter vervanging van je normaal wasmiddel. Sommige van deze producten zorgen enkel voor een reiniging, anderen zorgen ineens ook voor een herimpregnatie. Dit laatste kan ook gedaan worden onder de vorm van een spray. Maar dan nog is het beter om je jas eerst gewassen te hebben.

Een simpele truc om te zien of je jas lekt of dat je tijdens het wandelen eerder last het van condensatie, is om er mee onder de douche te gaan staan. Op enkele minuten tijd krijg je zo een serieuze hoeveelheid water te verwerken. Komt er effectief vocht door? Dan is je jas helaas niet langer waterdicht. Blijf je droog, dan is hij wel nog waterdicht en is dat klamme gevoel dat je soms tijdens het wandelen kunt krijgen eerder te wijten aan condensatie.

Natte regenkledij wring je best niet uit, maar hang je gewoon te drogen. Alleen als het waslabel het vermeldt, mag je jas of broek ook in de droger. Het voordeel hiervan is dat de werking van je DWR-coating  terug geoptimaliseerd geraakt. Door warmte toe te voegen aan je jas of broek, heractiveer je zelfs de werking van die DWR-laag. Dit kun je dus doen met behulp van een droogtrommel. Veel nieuwe modellen hebben hier zelfs een specifieke sport- of buitensportfunctie voor staan. Als je jas niet in de droger mag, dan kun je ze ook strijken. Doe dit sowieso op lage temperatuur (op synthetisch of op één bolletje) en liefst zelfs nog met een dunne doek tussen jas en strijkijzer. Een laatste manier tenslotte is met behulp van een haardroger, maar dit is nogal tijds- en arbeidsintensief. Feit is wel dat warmte er voor zorgt dat de DWR-laag weer mooi over de buitenstof verdeeld geraakt.

Voor je voeten betekent dit warme en droge kousen in combinatie met waterdichte wandelschoenen. Voor de meeste mensen volstaat één paar warme wandelkousen. Voor koukleumen of mensen die écht koude omgevingstemperaturen verwachten, is het aan te raden een paar dunne linerkousjes te dragen. Deze heel dunne kousen draag je onder je dikkere warme wandelkousen. Zelfs in de kou kun je zweten aan je voeten. Deze liners zorgen ervoor dat dit zweet zo vlug mogelijk doorgegeven wordt naar je dikkere kousen en zo verder naar de buitenkant van je schoenen toe. Het is een eerste laag die ervoor zorgt dat je voeten altijd droog en warm blijven. Hou er wel rekening mee dat je schoenen niet beginnen knellen als je twee paar kousen over elkaar draagt. Hierdoor komt je bloedsomloop in het gedrang, waardoor je het zelfs nog kouder zou kunnen krijgen.

Wollen kousen blijven de warmste, zelfs als ze nat geworden zijn, maar zijn helaas niet zo slijtvast. Daarom dat kousen vaak verkocht worden in een combinatie van synthetische stoffen en wol. Er bestaan ook speciale winterschoenen met een voering. Uiteraard zijn deze veel warmer, maar in de rest van het jaar ben je er weinig mee. Ben je echter van plan om veel te gaan stappen in de winter dan is de aanschaf van een paar winterschoenen zeker het overwegen waard.

Voor je handen kun je eigenlijk hetzelfde systeem toepassen. In de winter is het aan te raden om eerst een paar dunne isolerende liner handschoentjes te dragen en die te combineren met een dikker, warmer en eventueel waterdicht paar handschoenen of wanten. Als je dan eens je dikke handschoenen moet uitdoen, om een foto te trekken of je veters te knopen bijvoorbeeld, dan komt de blote huid van je handen nooit in direct contact met de koude buitenlucht.

Om je hoofd warm te houden, gebruik je uiteraard een muts. Eventueel aangevuld met de kap van je trui en/of jas. Een goede wintermuts bedekt ook je oorlellen. Dit is iets wat veel mensen over het hoofd zien bij het aanschaffen van een nieuw hoofddeksel. In extreem koude omstandigheden kun je een bivakmuts dragen. De lichtere versies houden je gezicht nog vrij. De echte expeditiemodellen beschermen ineens ook je wangen en het puntje van je neus. Enkel voor je ogen en je mond zijn dan nog openingen voorzien.